KONUKÇU'DAN Çiğli Belediyesinde İşten Atılan İşçilerin Direnişleri Hakkında Soru Önergesi

SİYASET

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki sorularımın Çalışma ve Sosyal Güvenlik BakanıVedat Işıkhan tarafından Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzük ’ün 96’ıncı ve 99’uncu maddeleri gereğince yazılı olarak cevaplandırılmasını arz ederim.

Kezban KONUKÇU

İstanbul Milletvekili

Toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin katlanarak büyüdüğü, kadın cinayetlerinin arttığı, hayat pahalılığının, kadın yoksulluğunun durdurulamaz seviyelere çıktığı ve kadın işsizliğinin katlandığı Türkiye’de astronomik zamlar ve yüksek enflasyon karşısında ücretleri eriyen emekçilerin keyfi işten çıkarılmaları devam etmektedir.

Nitekim İzmir’de 10 Haziran 2024 tarihinde Çiğli Belediyesi’ne bağlı ÇİBEL Temizlik Hizmetlerinden ve Çiğli Gıda İnşaat Turizm şirketinden aralarında hamile, çocuğu engelli, kanser hastası gibi farklı zorluklarla da baş etmeye çalışan tamamı alanında uzman 107’si kadın işçi olmak üzere toplamda 147 işçi “işveren tarafından haklı sebep bildirilmeksizin fesih” maddesini içeren Kod-4 ile seçim öncesi keyfi ve kötü niyetli alım; tasarruf tedbirleri,  ihtiyaç fazlası gibi gerekçelerle üstelik mesai bitimine yarım saat kala disiplin kurulları yerine telefonlarına gelen SMS ile işten çıkarılmışlardır.

Bunun üzerine işten çıkarılan işçiler 15 Temmuz tarihine kadar belediye önünde eylem yapmışlar herhangi bir sonuç alamamaları üzerine direnişlerine Ankara CHP Genel Merkezi önünde zorlu şartlarda geceli gündüzlü devam ettirmişlerdir.

Duruma ilişkin olarak bakanlığınızca yapılan açıklamada; bazı basın yaygın organlarında İzmir'de Çiğli Belediyesinde işten çıkarılan işçilerin eylemlerine ilişkin olarak, konuyla ilgili gerekli incelemelerin yapılması için bir süre önce Bakanlık tarafından müfettiş görevlendirildiği, müfettişlerin olayla ilgili incelemelerini hassasiyetle sürdürdükleri ve Bakanlık olarak konunun yakından takip edildiği basında yer almıştır. 

2025 Ocak ayında atılan işçilerin eski yerlerine kalan hakları ile birlikte geri alınacağı bilgisi verilmesi üzerine işçiler başlatmış oldukları eylemlerini 11 Ağustos 2024 tarihinde bitirerek İzmir’e dönmüşlerdir.

Ancak Çiğli Belediyesinde işten çıkartılan ve Ocak ayında işlerine geri dönecekleri söylenen işçilere verilen sözler tutulmamış, Belediye Başkanı tarafından eşi de belediye personeli olarak çalışanlar dışında kalan 20-25 kişinin eski haklarından, alacaklarından feragat ederek sıfırdan işe başlatılacağı, açılan işe geri dönüş davalarından vazgeçilmesi ve iki tarafında ödemesi gereken avukat v.b. masrafların işçi tarafından ödenmesi,  geri işe alınacakların ise eski görev yerlerine değil park bahçelere, süpürgeye verileceği bilgisi verilmiştir. Bunun üzerine işçiler 20.02.2025 tarihi itibarı ile belediye önündeki haklı direnişlerine yeniden başlamışlardır.

Bu bağlamda;

1. İzmir Çiğli Belediyesi’nde “işverentarafından haklı sebep bildirilmeksizin fesih” maddesini içeren Kod-4 ile işten çıkarılan ve çoğunluğunu kadınların oluşturduğu 147 işçinin Ocak ayında işe iadelerinin gerçekleşeceği bildirildiği halde işe iadelerinin yapılmaması üzerine Belediye önünde başlatmış oldukları direnişleri Bakanlığınız bilgisi dahilinde midir?
2. Çiğli Belediyesinde işten çıkarılan işçilerle ilgili görevlendirilen müfettiş raporu tarafınıza ulaşmış mıdır? Ulaştı ise raporda yer alan hukuksuzluklar nelerdir?
3. İşe iadesi yapılacak işçilerin tüm haklarından, eski alacaklarından feragat etmeleri,  sıfırdan işe başlatılacakları, açılan işe geri dönüş davalarından vazgeçmeleri ve her iki tarafında ödemesi gereken avukat v.b. masrafların işçi tarafından ödenmesinin istendiği, alınacak işçilerin ise eski görev yerlerine değil de park bahçelere, süpürgeye verileceğinin bildirildiği Bakanlığınız bilgisi dahilinde midir? Bilgisi dahilinde ise bu haksız ve hukuksuz uygulamaya ilişkin olarak Bakanlığınızca herhangi bir girişimde bulunulacak mıdır? 
4. Haksız ve keyfi biçimde işten çıkarılan ve çoğunluğunu kadınların oluşturduğuişçilerin işe iade edilerek mağduriyetlerinin giderilmesi anlamında Bakanlığınızcaherhangi bir girişimde bulunulacak mıdır?
5. Çoğu belediyede yaşanan haksız ve hukuksuz işten atmalar, düşük ücretler ve hak gaspları yaşandığı göz önüne alındığında;Bakanlığınız yetkililerince tüm çalışanlar başta olmak üzere belediyelerde yaşanan sorunlar ve işçilerin karşılaştığı haksız uygulamaların önüne geçmek için mevcut mevzuat çerçevesinde gerekli incelemelerin yapıldığı, bakanlığınız ilgili birimlerinin hukuki çerçevede gerekli iş ve işlemleri yürüttüğü  açıklamalarınız dikkate alındığında  Bakanlığınız tarafından hangi iş ve işlemlerin yapıldığıkamuoyu ile paylaşılacak mıdır?
6. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde‘herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalı’ yükümlülüğünden hareketlesorumluluğu bulunan Bakanlığınızın keyfi bir şekilde işten atmaların önünegeçilmesine yönelik herhangi bir çalışması var mıdır? Varsa nelerdir? Yoksa nedenyoktur?
7. Bakanlığınız keyfi işten çıkarılmalara sebep olan Kod-4 nedeniyle mağdur edilençalışanların haklarının iadesi ile ilgili ne tür çalışmalar yapmaktadır?