Ters etki: Trump'ın gümrük vergileri Avrupa'da enflasyonu düşürebilir mi?

ABD Başkanı Donald Trump 2 Nisan'da kapsamlı yeni gümrük tarifelerini açıkladığında, dünya enflasyonda yeni bir artışa hazırlandı. Ancak üç hafta sonra, giderek artan sayıda ekonomist ve politika yapıcı bunun tam tersinin gerçekleştiğini görüyor.

Enflasyonu körüklemek bir yana, gümrük vergileri Avrupa'da faiz oranlarını daha da aşağı çeken bir tetikleyici olabilir.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) yetkilileri şimdiden duruşlarını ayarlamaya başladı. Bu ayın başlarında Yönetim Konseyi oy birliğiyle mevduat kolaylığı oranını 25 baz puan düşürerek yüzde 2,25'e indirdi. ECB Başkanı Christine Lagarde, 50 puanlık bir hamlenin de tartışıldığını ima etti.

ABD'nin gümrük vergisi açıklaması Frankfurt'taki duruşu değiştirmiş gibi görünüyor ve politika yapıcılar artık aşağı yönlü büyüme risklerine öncelik veriyor.

Lagarde bu hafta Washington Post'a verdiği bir röportajda, "PMI endeksi rakamlarında, satın alma niyetlerinde, işe alma niyetlerinde tarife etkisini görüyoruz," dedi ve "Tarifeler muhtemelen enflasyonist olmaktan çok dezenflasyonisttir" diye ekledi.

Lagarde ayrıca ECB'nin önümüzdeki Haziran toplantısında büyüme görünümünü aşağı yönlü revize edebileceğini belirtti.

Düşük emtia fiyatları, daha güçlü Euro, daha zayıf talep

Petrol fiyatları Nisan başından bu yana yüzde 15'ten fazla düşerken, Avrupa Hollanda TTF doğal gaz göstergesi yüzde 22'nin üzerinde değer kaybetti.

Enerji piyasalarındaki bu soğuma, özellikle ABD gümrük tarifelerinin ticaret akışını kısıtlaması ve iş dünyasının güvenini azaltması halinde daha yavaş küresel büyüme beklentilerini yansıtmaktadır.

Aynı zamanda, Euro dolar karşısında güçlenerek ithal enflasyonu sınırlandırmıştır.

Özellikle Avrupa'da dezenflasyonu körükleyen bir başka güç de küresel malların beklenen yeniden yönlendirilmesidir.

Goldman Sachs ekonomisti Giovanni Pierdomenico, ABD gümrük tarifelerinin yaklaşık 300 milyar dolar fazla küresel arz yaratacağını söyledi. ABD talebinin düşmesiyle birlikte, özellikle Çin'den gelen bu fazlanın bir kısmının Avrupa'ya yönelmesi muhtemel.

Geçmiş dönemler, arz fazlasının yaklaşık yüzde 15'inin Euro Bölgesi'ne gittiğini ve bunun da mal arzında yüzde 1,5-2'lik bir artışa denk geldiğini göstermektedir. Pierdomenico, "Bunun temel malların fiyat seviyesinde yaklaşık yüzde -1,5'lik bir aşağı yönlü etki yaratacağını tahmin ediyoruz, bu da çekirdek HICP'de yüzde -0,5'lik bir aşağı yönlü etkiye karşılık geliyor," dedi.

ECB Başkanı Lagarde, "Çin'de kapasite fazlası olacak ve ihracatını başka bir yere, muhtemelen Avrupa'ya yönlendirmek isteyecektir. Bunun fiyatlar üzerinde azaltıcı bir etkisi olacaktır," dedi.

ECB daha derin faiz indirimlerine gidiyor

Enflasyonist baskıların azalmasıyla birlikte, piyasalar ECB'nin yıl sonundan önce ilave faiz indirimleri yapacağına dair bahisleri artırıyor. Bank of America, "daha düşük büyüme, daha da düşük enflasyon ve politika faizlerinin daha da düşmesini" gerekçe göstererek mevduat faizinin Aralık ayına kadar yüzde 1,25'e düşmesini bekliyor.

Banka kısa bir süre önce Euro Bölgesi gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) tahminlerini 2025 için yüzde 0,8'e ve 2026 için yüzde 1,0'e düşürerek tarifelerle ilgili belirsizliğe, daha güçlü bir Euro'ya ve durgun küresel talebe dikkat çekti.

İhracat ağırlıklı ekonomisi ve otomotiv sektörü tarifelerine karşı kırılganlığı göz önüne alındığında Almanya'nın 2025 yılında yüzde 0,1 oranında küçülmesi öngörülüyor. Fransa ve İtalya'nın ise sırasıyla sadece yüzde 0,4 ve yüzde 0,7 büyüyeceği tahmin edilmektedir.

Düşen ücret baskıları dezenflasyonist eğilime katkıda bulunuyor. ABN Amro makro araştırma müdürü Bill Diviney, Indeed ücret takibinin ilk çeyrekte yüzde 2,7'ye gerileyerek pandemiden bu yana en düşük seviyeye indiğini söyledi. "Dezenflasyonist güçler, ECB'nin faiz oranlarını Eylül ayına kadar yüzde 1,5'e indirebileceği anlamına geliyor," dedi.

Diviney, Euro'nun son dönemde değer kazanmasının, finansal koşulların sıkılaşmasının ve enerji fiyatlarının düşmesinin daha fazla gevşeme için durumu güçlendirdiğini de sözlerine ekledi. "Enflasyonun yıl sonuna kadar ECB'nin yüzde 2'lik hedefinin altında kalacağına dair inancımız arttı."

ECB Avrupa'daki koşullara tepki verirken, ABD'de bir gerileme riski büyük ölçüde beliriyor. Goldman Sachs ekonomisti Alexandre Stott, geçmiş döngülerde çoğu Avrupa ekonomisinin ABD'deki bir daralmanın üç çeyreği içinde resesyona girdiğini belirtti. Stott, "Bu yılın üçüncü çeyreğinde Almanya, İtalya ve İsviçre için şimdiden küçük daralmalar öngörüyoruz," dedi.

Başkan Trump'ın gümrük vergilerinin tam etkileri henüz ortaya çıkmamış olsa da, ilk piyasa ve politika tepkisi enflasyon korkularının abartılmış olabileceğini gösteriyor.

Bunun yerine, düşen emtia fiyatları, zayıflayan talep ve küresel arzın yeniden yönlendirilmesi, ECB'yi önümüzdeki aylarda gevşeme döngüsünü hızlandırmaya zorlayabilecek dezenflasyonist bir ortam yaratıyor.

euronews.com