BADAVUT KIYI KUMULU

Badavut kıyı kumulu, Balıkesir’in Ayvalık ilçesi, Merkez Bucağı, Küçükköy sınırları içindedir. Kumul, Sarımsak yarımadasındadır.

Badavut kıyı kumulu 1900 m uzunluğundadır. Bu kumulun 1183 m'lik kısmı imara kapalı ve gerisi açılıp yapılaşmıştır. İmara kapalı batı kısmında denizden itibaren genişlik 205 m.ye ve imara açık kısımda genişlik 70 m. ye kadar çıkar. Tuz Gölü ile Badavut kıyı kumulu arası 145 m'dir.

Kıyı kumulu özellikle Altınova’dan denize dökülen Madra Çayının taşıdığı toprak malzemenin buralara deniz akıntısı ile gelmesi sonucu oluşmuştur.

Badavut kıyı kumulunda 4 Ağustos 1993 tarihinde kısa bir incelememiz oldu. Bu incelemede 25 bitki türü tespit ettik. 1999 yılında Kerim Alpınar’ın gözlemlediği fazladan 7 tür ile bu sayı 32 oldu. Bu tarihte Badavut’ta, plaj ve hareketli kumul kuşaklarının bitkileri hala bulunmakta idi.

Badavut kıyı kumuluna gitmemizin asıl nedeni bitki örtüsünü görmek idi. Kısa ziyaretimizde gözlemlerimizi not ettik. Kumulda Döngele – Kıyı sütleğeni (Salsolo – Euphorbietum peplis) ve Abdestbozan – Deniz geveni (Sarcopoterio – Centaureetum spinosi) bitki topluluklarını gözlemledik. Ayrıca Şehvet otu (Cyperus capitatus), Kum boğadikeni (Eryngium maritimum) ve Vurla (Scirpus holoschoenus subsp. holoschoenus) bitki gruplarını gözlemledik. Kumulun gerisi Abdestbozan – Deniz geveni bitki topluluğu ile kaplı olup bu bitki topluluğu Aydın’da Dilek yarım adasına kadar uzanmakta idi.

Badavut’ta sadece kıyı kumulu bulunmamakta. Burada batıda göl (Tuz Gölü), göl çevresinde kıyı tuzcul, kumul gerisinde kıyı bataklık ve frigana denilen bodur çalı olmak üzere 5 farklı yaşam ortamı bulunmakta. Tuz Gölü yarı tuzlu olup göçmen kuşların geldiği bir ortamdır.

Şehir alanı olarak planlanan Badavut kıyı kumulunun yapılaşmaya açılmamış batı bölümüne, (Meltem Gülcan, 2013) yat bağlama iskelesi yapılması da planlanmış. Kumulun arkasına Hamit Ağa Caddesi açılmış ve bunun devamı olan yol ise kumulun en batısına kadar giderek yapılaşmanın zeminini oluşturmuştur. Bu cadde ve yoldan kıyıya birçok yol yapılarak araçlar ile kıyıya inmenin yolu açılmıştır. Badavut plajının doğusundaki yapılaşma genelde kıyı kumulu üzerinde yapılmıştır.

Burada yıllardır Ayvalık Belediyesinin sahil temizleme adındaki çalışmaları sürmekte. İnsanların rahatı için kıyı kumulunun doğal bitkilerini yıllardır söktüklerini ifade etmekteler. Sahillerin temizliği için bu çalışmaları yaptığını belirten belediyenin doğal bitkileri sahilleri kirleten unsur olarak görmesi ilginç. Kıyı kumulları konusunda 1974 yılından beri yayınlarımız bulunmakta, aynı zamanda 2008 yılından itibaren de Haberanaliz Gazetesinde yazılarım çıkmakta… Yine de tüm bu çalışmaların Türkiye’nin kıyı kumullarının korunmasına yararının olmaması benim için üzüntü kaynağı.

Türkiye’de 2014 kaynaklarına göre 1094 plaj bulunmakta. 2016 kaynaklarına göre 444 mavi bayraklı plaj bulunmakta ve bu sayı ile İspanya’dan sonra Türkiye dünya ikincisi. Türkiye öyle görünüyor ki tüm kıyı kumullarını turizme ve ranta açmak için plaj ve mavi bayraklı plajlarını giderek artıracak ve kıyı kumul yaşam ortamlarını tamamen yok edecek. Şu anda kâğıt üstünde Badavut kıyı kumulunun Sarımsaklı Tabiat Parkı içinde olması ve burasının doğal sit alanı olması kendisinin yok olmasını engelleyemeyecek. Türkiye’de çevreden sorumlu 3 bakanlığın, yüzlerce çevre kuruluşunun (dernek, vakıf vb.) ve 193 üniversite olmasına rağmen böyle bir sonucun olmasının nedenini açıklamakta aciz kalıyoruz.