haberanaliz
Prof.Dr.Turhan USLU

Prof.Dr.Turhan USLU

Mail: turhanuslu@gmail.com

Hisarlık (Truva) kıyı kumulu

Hisarlık kıyı kumulu Çanakkale İntepe Bucağı, Kumkale Belediyesi sınırları içerisindedir. 
Hisarlık kıyı kumullarını  16 Temmuz 1987’de Fransız Profesör Jean-Marie Géhu ile birlikte araştırdık. Daha sonra bu kumulu ziyaret etme olanağı bulamadık. 
Hisarlık kıyı kumulunun önemini 1989 yılında “Kuzey Batı Anadolu kıyı bitki örtüsü konusunda bilgiler” başlıklı Fransızca yayınımızda belirttik. 
Hisarlık kıyılarında 2 yaşam ortamı (ekosistem) bulunmaktadır. Bu yaşam ortamları “kıyı kumulları” ve “kıyı tuzcul toprakları”dır. Hisarlık kıyı kumulu araştırmamızda 9 bitki topluluğu tespit ettik. Bunlar; 
Kıyı kumullarında:

  1. Eryngio – Sporoboletum virginici
  2. Eryngio – Elymetum farcti
  3. Eryngio – Ammophiletum arundinaceae
  4. Sarcopoterio – Centaureetum spinosae  

Kıyı tuzcul topraklarda:

  1. Suaedo – Salicornietum patulae
  2. Plantagini weldenii – Parapholidetum incurvae
  3. Arthrocnemo – Halocnemetum strobilacei
  4. Puccinellio – Arthrocnemetum fruticosi

Acı su ortamlarında:

  1. Limonio – Aeluropetum littoralis  

Bu bitki topluluklarından 1. ve 4.’sü Türkiye’ye özgü (endemik) bitki topluluklarıdır. 1. bitki topluluğu Kavak, Çamoba ve Çoruk kıyı kumullarında da o tarihlerde bulunmaktaydı. 4. bitki topluluğu bizden önce Gökçeada’da Centaurea spinosa birliği olarak tanımlanmıştı. Hisarlık kıyı kumulunda da bulduğumuz bu bitki topluluğuna yeni bir ad verdik ve adını Sarcopoterio – Centaureetum spinosae yaptık. Bu bitki topluluğunu Bursa (Kocasu deltası), Çanakkale (Ilgardere ve Sütlükuyu) ve Balıkesir (Denizkent ve Çoruk) kumullarında da bulduk. 
Hisarlık kıyı kumulu bitki örtüsü araştırmamız sırasında 29 bitki türüne rastladık. Doğaldır ki bu kumullarda bitki türlerini tespit araştırması yapsaydık çok daha fazla bitki türü tespit etmiş olurduk. 
Hisarlık kıyı kumulu “Kuzey Ege Kumul ve Kum seven” ve “Kuzey Ege ve Kuzey Marmara Tuzcul” Büyük Yaşam Ortamlarına (Geosigmetum) girmektedir.  
Hisarlık kıyı kumulunu 1989 yılı yaptığımız yayında Kuzey Batı Anadolu kıyılarında “Korunmaya Layık” 5 alandan biri olarak gösterdik. Bu kumul yakınındaki Truva antik kenti ve çevresinde 13.350 ha. lık alan 7 Kasım 1996’da “Troya Tarihi Milli Parkı” olmuştur. Milli park alanı içinde doğal sit ve arkeolojik sit alanları da bulunmaktadır. Ancak kıyı kumulları milli park sınırları içine alınmamıştır. Google Earth’den uydu fotoğraflarını incelediğimizde bölgede kıyı kumulları için en büyük tehdidin giderek genişleyen tarım alanları olduğu göze çarpmaktadır. Bu kıyı kumulları bir an önce koruma statüsüne kavuşturulmalıdır. Turizm yapmak gibi art niyet güdülmezse parkın sınırları genişletilip kıyı kumulları milli park içine alınabilir. Ancak kesin koruma için bu kumulların “tabiatı koruma alanı” statüsü içine alınması en doğru yol olacaktır. Bu yazı vesilesi ile burada yöredeki Kara Menderes deltasının da geç kalınmadan koruma statüsüne kavuşturulması gerektiğini dile getirelim.