KIYI KUMULLARINA TERMİK SANTRAL YAPMAK

Türkiye’de kıyı kumullarına fabrika yapımları Samsun’un, Tekkeköy ilçesinde bakır fabrikası (28 Mayıs 1968’de kuruldu) ve Mersin’de, Silifke ilçesi, Taşucu bucağında kâğıt fabrikası (temeli 28 Temmuz 1975’te atıldı) yapımı ile başladı. Kıyı kumulları hazineye yani devlete ait ucuz araziler olarak gündeme gelmiştir. Doğayı korumadan sorumlu Çevre ve Şehircilik, Orman ve Su ile Kültür ve Turizm Bakanlığının yetkilileri de kıyı kumulları konusunda bilgisiz olunca Türkiye’de kıyı kumullarının korunması konusu hiç gündeme gelmemiştir. Kıyı kumulları yaşam ortamları zamanımızda hızla yok edilmekte. Öyle görünüyor ki yakın gelecekte 1970 öncesi toprak haritalarının gösterdiği 110 büyük kıyı kumulundan hiçbiri kalmayacak.

Bu yazımızda kıyı kumulları ve plajları üzerinde veya yakınında inşa edilen ve üretim lisansı verilen termik santrallardan bahsetmek istiyorum.

Plajları etkileyen çalışan termik santrallar

1. Kemerköy Termik santralı: Muğla ili, Milas ilçesi, Ören Bucağı, Türkevleri Köyündedir.1994 yılında açıldı.
2. Sugözü Termik Santralı: Adana ili, Yumurtalık ilçesi, Merkez Bucağı, Sugözü köyündedir. 2004 yılında açıldı.
3. Ambarlı Termik Santralı: İstanbul ili, Avcılar ilçesinde. 1988 yılından beri doğalgaz ile çalışmakta. Daha önce fueloil ile çalışmaktaydı.

Plajı etkileyecek üretim lisansı verilen termik santral

1. Mersin ili, Silifke ilçesi, Yeşilovacık’ta yapılacak termik santral

Kıyı kumullarını etkileyecek üretim lisansı verilen termik santrallar

Verileri Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu web sitesi başta olmak üzere çeşitli kaynaklardan derledik. Bu bilgilerde birçok santral için verilen üretim lisanslarında sadece il veya ilçeler belirtiliyor. Böylece tesis edileceği yeri kestirmek imkânsız olan bu santralleri listemize alamadık. Köyü veya mevkii belli olan santralleri değerlendirmeye aldık.

1. Çanakkale ili, Gelibolu ilçesi, Kavak köyünde yapılacak termik santral. Buradaki Kavak kıyı kumulunu biz 1990 yılında Kuzey Batı Anadolu’daki 4 önemli doğal rezerv niteliğindeki kumullardan biri olarak tanımlamıştık.
2. Selena Termik Santralı: Hatay ili, Erzin ilçesi, Merkez Bucağı, Aşağı Burnaz köyündedir. Burada 2’i Doğalgazlı ve 4’ü kömürlü termik santral planlanmıştır. Doğalgazlı santral inşaatı başlamış ise de kömürlü termik santrallere karşı bölge insanının yasal mücadelesi devam etmektedir.
3. Trakya Entegre Termik Santralı: Kırklareli ili, Demirköy ilçesi, İğneada bucağı, Beğendik köyünde yapılacaktır.
4. Hatay ili, Samandağ ilçesi, Mağaracık’ta yapılacak termik santral.
5. Kırklareli ili, Vize ilçesi, Kıyıköy bucağında yapılacak termik santral.
6. Mersin ili, Kazanlı ilçesinde yapılacak doğal gaz santralı.
7. Sakarya ili, Karasu ilçesinde yapılacak termik santral. Buradaki kıyı kumulunu biz 1990 yılında Kuzey Batı Anadolu’daki 4 önemli doğal rezerv niteliğindeki kumullardan biri olarak tanımlamıştık
8. Samsun ili, Tekkeköy ilçesi, Samsun Merkez Organize Sanayi Bölgesinde yapılacak termik santral.
9. Samsun ili, Tekkeköy ilçesinde yapılacak doğal gaz kombine çevrim santralı.
10. Samsun ili, Tekkeköy ilçesinde yapılacak olan doğal gaz kombine çevrim santralı.
11. Samsun ili, Tekkeköy ilçesi, Selyeri mevkiinde yapılacak olan doğal gaz kombine çevrim santralı

Plajlar dediğimiz küçük kumsallardan 4’ü ve kıyı kumullarından asgari 11’inin yapılacak termik santrallerden etkilenmesi veya yok olması söz konusu. Bunların dışında kıyı yaşam ortamlarında bizim çıkarabildiğimiz yapılacak 49 termik santral daha var. Doğayı korumadan sorumlu 3 bakanlığın yetkililerine en azından şu atasözünü söylemek istiyorum “Bilmemek ayıp değil öğrenmemek ayıptır”. Kıyı kumulları ve kıyı yaşam ortamları (ekosistemleri) konusunda cahil iseniz olanaklarınız çok büyük, gidin İngiltere, Fransa, Hollanda, İspanya gibi ülkelere. Bu ülkelerin kıyı kumullarına ve kıyılarına reva gördükleri ile sizin reva gördükleriniz birbirine hiç benziyor mu? Modern ülke olmanın kıstaslarından birinin de doğayı korumak olduğunu o ülkelerde görüp Türkiye’ye modern ülke demekten belki vaz geçersiniz. Modern ülke doğal, tarihi, kültürel değerlerini yok eden ülke değildir.