Kıyı kumullarında deniz kaplumbağaları araştırmaları

Kıyı kumulları ile ilgili bugüne kadar yapılan 1.077 yayının 38’i kıyı kumullarındaki deniz kaplumbağaları hakkındaki araştırmalardır. Bu yayınları yapan 41 Türk ve 1 yabancı araştırıcı var. 

Bu konuda en çok yayın yapanlar; Canbolat, A. F. (11), Kaska, Y. (4), Çelik, A. (3), Bağ, H. (2), Başkale, E. (2) ve Elçi, L. (2).

Kıyı kumullarında deniz kaplumbağaları ile ilgili araştırmaların en eskileri Canbolat, A. F. ve Ozaner, F. S.’ın 1991’de yaptıkları yayınlardır.

Yapılan yayınların 14’ü rapor, 7’si süreli yayın, 5’i çeşitli toplantılarda sunum, 4’ü tez ve 2’si proje çalışmasıdır.

1.    ATATUNÇ, K. Y. – 2007 - Antalya/Belek’te deniz kaplumbağası “Caretta caretta” (L., 1758) yaşam alanları – Ege Üniv., Fen Bil. Ens., Yüksek Lisans Tezi: 46 s.

2.    ATATÜRK, M. – 1992 – Türkiye deniz kaplumbağaları biyolojileri ve korunmaları – Tarım ve Köyişleri Bak., Su Ürünleri Araş. Ens. Md., Seri D, yay.no. 8. Bodrum.

3.    BARAN, İ. – 1992 – Sahil kumsallarının korunmasında Deniz Kaplumbağalarının önemi – 2. Uluslararası Ekoloji ve Çevre Sorunları Sempozyumu: 58-63.

4.    BAŞKALE, E. – 2003 - Deniz kaplumbağa (Caretta caretta (L., 1758)) yuva yerlerinin değiştirme yöntemiyle korunması –Pamukkale Üniv., Fen Bil. Ens., Yüksek Lisans Tezi: 80s.

5.    BAŞKALE, E. & KASKA, Y. – 2005 - Sea turtle nest conservation techniques on southwestern beaches in Turkey - Israel journal of zoology, 51: 13–26.

6.    CANBOLAT, A. F. – 1990 – Dalyan Kumsalı’na yuva yapan deniz kaplumbağası, Caretta caretta (Linnaeus 1758) üzerine incelemeler – Hacettepe Üniv., Fen Fak., Biyoloji Böl., Yüksek Lisans Tezi : 52 s.

7.    CANBOLAT, A. F. – 1991 - Dalyan Kumsalı (Muğla, Türkiye)'nda Caretta caretta (Linnaeus 1758) populasyonu üzerine incelemeler - Doğa-Tr. J. of Zoology, 15: 255-274.

8.    CANBOLAT, A. F. – 1999 - Köyceğiz-Dalyan ve Patara Özel Çevre Koruma Bölgeleri'ndeki kumsallarda deniz kaplumbağalarının populasyonlarının araştırılması - ÖÇKKB Sonuç Raporu: 73 s. Ankara

9.    CANBOLAT, A. F. – 2000 - Belek Deniz Kaplumbağalarının korunması, sonuç raporu - Belek Turizm Yatırımcıları Birliği: 142 s. 

10.    CANBOLAT, A. F. – 2000 - Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi'nde deniz kaplumbağalarını izleme projesi, sonuç raporu - Çevre Bakanlığı-Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı: 132 s. Ankara.

11.    CANBOLAT, A. F. – 2000 - Antalya-Belek Kumsalı Deniz Kaplumbağalarının korunmasına yönelik ekolojik araştirma II. Alt projesi, gelişma raporu - Çevre Bakanlığı, Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, BETUYAB A.Ş.: 130 s. 

12.    CANBOLAT, A. F. – 2001 - Antalya-Belek Kumsalı Deniz Kaplumbağalarının korunmasına yönelik ekolojik araştirma II. Alt projesi, sonuç raporu - Çevre Bakanlığı, Çevre Koruma Genel Müdürlüğü, BETUYAB A.Ş.:180 s. 

13.    CANBOLAT, A. F. – 2001 - Belek Özel Çevre Koruma Bölgesi'nde Deniz Kaplumbağalarını izleme projesi, 2001 Yılı proje sonuç raporu - Çevre Bakanlığı, Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı: 116 s. 

14.    CANBOLAT, A. F. – 2001 - Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgesi'nde 2000 ve 2001 üreme sezonundaki Deniz Kaplumbağası populasyonunun araştırılması, sonuç raporu - Hacettepe Üniv., Biyoloji Bölümü: 68 s. 

15.    CANBOLAT, A. F. – 2002 - Belek ve Köyceğiz-Dalyan Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Deniz Kaplumbağaları izleme projesi, 2002 yılı sonuç raporu - Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı: 152 s.

16.    CANBOLAT, A. F. – 2006 - Köyceğiz-Dalyan ve Fethiye Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Deniz Kaplumbağası (Caretta caretta, Chelonia mydas) ve Nil Kaplumbağası (Trionyx triunguis) popülasyonlarının araştırılması ve korunması projesi hizmet alımı işi projesi - Çevre ve Orman Bakanlığı, Özel Çevre Koruma Kurumu Başkanlığı, Muğla Özel Çevre Koruma Müdürlüğü: 148 s. 

17.    CİHAN, S. – 2015 - Pilot sea turtle monitorıng at ims-metu beach, Erdemli, Turkey (North-eastern mediterranean) using novel tracking systems - Institute of marine sciences of middle east technıcal universıty, Yük. Lis. Tezi: 175 s.

18.    ÇELİK, A., GÜVENSEN, A. & GEZER, K. – 2007 - Kaplumbağa üreme kumsallarındaki vejetasyon yapısı ve bu örtünün korunması (Fethiye - Dalaman örneği) - 2. Ulusal Deniz Kaplumbağaları Sempozyumu, Muğla.

19.    ÇELİK, A., KASKA, Y., BAĞ, H., AUREGGI, M., SEMİZ, G., KARTAL, A. A. & ELÇİ, L. – 2006 - Heavy metal monitoring around the nesting envıronment of green sea turtles in Turkey - Water, Air and Soil Pollution,169: 57-79.

20.    Deniz kaplumbağaları üzerine bir durum değerlendirmesi ve korunmalarına ilişkin öneriler – 1988 – WWF (Dünya Doğayı Koruma Vakfı) yay. 

21.    Deniz kaplumbağası yaşam ortamlarının korunması ve kıyı planlaması yönetimi uluslararası semineri – 1990 – DHKD, 11-12 Haziran 1990.

22.    DHKD – 1995 -  Türkiye’de Deniz Kaplumbağaları ve üreme kumsalları üzerine bir değerlendirme – DHKD, İstanbul.

23.    ELMAZ, Ç. & KALAY, M. – 2006 – Chelonia mydas (L. 1758) ve Caretta caretta (L. 1758)’nın Kazanlı kumsalındaki üreme başarısı – Ekoloji Derg. 15 (58): 28-32.

24.    ERGENE, S., UÇAR, A. H. & AYMAK, C. – 2012 – Mersin bölgesi deniz kaplumbağaları üreme alanları – Biyolojik Çeşitlilik Sempozyumu: 127-134.

25.    EVİRGEN, M. M. & GÜRPINAR, T. – 1987 – Köyceğiz Dalyanı ve deniz kaplumbağaları – Çevre ve İnsan, 5: 55-60.   

26.    KAÇAR, Ü. H., BAŞDOĞAN, E. Ü. & BURAKÇIN, M. N. - 2003 - Adana Akyatan kumsalı deniz kaplumbağaları izleme projesi – 1. Ulusal Deniz Kaplumbağaları Sepozyumu: 57-63.

27.    KASKA, Y., ÇELİK,A., BAĞ, H., AUREGGİ, M., ÖZEL, K., ELÇİ, A., KASKA, A. & ELÇİ, L. – 2004 - Heavy metal monitoring in stranded sea turtles along the medıterranean coast of Turkey - Fresenius Environmental Bulletin, 13 (8): 769-776.

28.    KASKA, Y., DÜŞEN, S., FAK, Ç. & YAKA, H. – 2012 - Köyceğiz-Dalyan özel çevre koruma bölgesi tür ve habitat izleme projesi kapsamında Köyceğiz-Dalyan kumsal alanında deniz kaplumbağası (Caretta caretta, Chelonia mydas) ve Nil kaplumbağası (Trionyx triunguis) popülasyonlarının araştırılması izlenmesi ve korunması projesi -  Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tabiat Varlıklarını Koruma Gn. Md.: 65 s.

29.    OĞUL, F. N. – 2017 - Genetic structure and hatchling behavior of sea turtle populations in the eastern mediterranean – Ins. of marine sciences of middle east technical univ., Yük. Lis. Tezi: 96 s.

30.    OZANER, F. S. – 1991 - Çarpık yapılaşma ve aşırı kum alımının Türkiye'nin Akdeniz kıyı kuşağındaki kıyı dengesi ve deniz kaplumbağaları üzerindeki olumsuz etkileri - Jeomorfoloji Dergisi, 19: 151-158.

31.    Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi tür ve habitat izleme projesi kapsamında Patara kumsal alanında deniz kaplumbağaları (Caretta caretta, Chelonia mydas) ve Nil Kaplumbağası (Trionyx triunguis) popülasyonlarının araştırılması izlenmesi ve korunması projesi final rapor – 2012 - Türkiye Tabiatını Koruma Derneği:63 s.

32.    SÖNMEZ, B., KAYIKÇI, S., OĞUR, E., YALÇIN, Ö. Ş., TURAN C. – 2009 - Samandağ kıyı kumul bitkileri ve yeşil kaplumbağa (Chelonia mydas) yuvalarının yavru başarısı arasındaki ilişki - III. Ulusal Deniz Kaplumbağaları Sempozyumu, Sözlü Bildiri. Mersin.

33.    Türkiye Tabiatını Koruma Derneği – 2012 - Patara Özel Çevre Koruma Bölgesi tür ve habitat izleme projesi kapsamında Patara kumsal alanında deniz kaplumbağaları (Caretta caretta, Chelonia mydas) ve Nil Kaplumbağası (Trionyx triunguis) popülasyonlarının araştırılması izlenmesi ve korunması projesi final rapor – 63 s.

34.    Türkiye’de Deniz Kaplumbağaları ve üreme kumsalları üzerine bir değerlendirme – 1995 - DHKD, İstanbul.

35.    URHAN, R., KATILMIŞ, Y. & YÜKSEL, M. – 2010 - Invertebrate infestatıon in loggerhead turtle (Caretta caretta) nests, in Dalyan, Turkey – Mun. Ent. Zool. 5: 982-985.

36.    USLU, T. – 2013 - Kıyı kumulları ve deniz kaplumbağaları - Haberanaliz İnternet Gazetesi, https://www.haberanaliz.net/detay.asp?hid=22038, 18.02.2013

37.    YERLİ, S. V. & CANBOLAT, A.F. – 1998 -  Özel Çevre Koruma Bölgeleri'nde (Köyceğiz-Dalyan, Patara, Fethiye-Çalış, Belek ve Göksu Deltası) Deniz Kaplumbağalarının korunmasına yönelik yönetim planı ilkeleri - Çevre Bakanlığı, ÖÇKKB Yayınları, ISBN 975-7347-43-4: 82 s.

38.    YILMAZ, C., TÜRKOZAN, O.& ORUÇ, A. – 2009 - Tuzla, Akyatan ve Yumurtalık Milli Parkı kumsalları deniz kaplumbağası (Chelonia mydas ve Caretta caretta) ve Yumuşak Kabuklu Nil Kaplumbağası (Trionyx triunguis) popülasyonlarının araştırılması, izlenmesi ve korunması çalışması - WWF-Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı), Istanbul.
Kıyı kumullarında Deniz kaplumbağası araştıran Türkler:
 
1.    Atatunç, K. Y.
2.    Aymak, C.
3.    Bağ, H.
4.    Baran, İ.
5.    Başdoğan, E. Ü.
6.    Başkale, E.
7.    Burakçın, M. N.
8.    Canbolat, A. F.
9.    Cihan, S.
10.    Çelik, A.
11.    Düşen, S.
12.    Elçi, A.
13.    Elçi, L.
14.    Elmaz, Ç.
15.    Ergene, S.
16.    Fak, Ç.
17.    Gezer, K.
18.    Güvensen, A.
19.    Kaçar, Ü. H.
20.    Kalay, M.
21.    Kartal, A. A.
22.    Kaska, A.
23.    Kaska, Y.
24.    Katılmış, Y.
25.    Kayıkçı, s.
26.    Oğul, F. N.
27.    Oğur, E.
28.    Oruç, A.
29.    Ozaner, F. S.
30.    Özel, K.
31.    Semiz, G.
32.    Sönmez, B.
33.    Turan, C.
34.    Türkozan, O.
35.    Uçar, A. H. 
36.    Urhan, R.
37.    Yaka, H.
38.    Yalçın, Ö. Ş.
39.    Yerli, S. V.
40.    Yılmaz, C.
41.    Yüksel, M. 

Kıyı kumullarında Deniz kaplumbağası araştıran yabancılar:

1.    Aureggi, M.