KORUNMASI GEREKEN BİR KIYI KUMULU: ÇAMOBA

Çamoba kıyı kumulu; Çanakkale ili, Ezine ilçesi, Geyikli Bucağı’na bağlı Çamoba Köyü batısında yer alır. Kumulun kuzeyinde Kumburun ve güneyinde Geyikli-Bozcaada feribot iskelesi bulunmaktadır. Kumulun batısında Bozcaada bulunmaktadır.

Çamoba kumuluna Google Earth uydu görüntüsünden ölçüm yaptığımızda kumulun kuzeybatıdan güneydoğu istikametine doğru 3 km uzunluğunda, genişliğinin kuzeyde 500 m, ortada 270 m ve güneyde 370 m civarında olduğunu görüyoruz.

Çamoba kumulunu 16 Temmuz 1987 yılında Fransız Profesör Jean-Marie Géhu ile Avrupa Konseyinin verdiği proje çerçevesinde araştırdık. O tarihten sonra bu kıyı kumulunu bir kez daha görme fırsatımız olmadı.

Bu kıyı kumulunun önemini ve özelliklerini belirten yayınımızı 1989 yılında yaptık. Bu kumul ile birlikte kuzey batı Anadolu kıyılarında korunması gereken tüm kıyı alanlarını 1990 yılında yaptığımız bir yayında da verdik. Bu konuda Kocaeli, Gebze’de TÜBİTAK’ın Marmara Araştırma Merkezinde de bir konferans verdik.

Araştırmamız sırasında Çamoba kumulunda 2 büyük yaşam ortamının (ekosistem) bulunduğunu gördük. Bu yaşam ortamları “kıyı kumulları” ve “kıyı tuzcul toprakları” dır. Çamoba kıyı kumulunda 7 bitki topluluğu ve 1 bitki grubu tespit ettik. Bunlar; 

Kıyı kumullarında;

1.     Eryngio – Sporoboletum virginici

2.     Eryngio – Elymetum farcti

3.     Eryngio – Ammophiletum arundinaceae

4.     Sarcopoterio – Centaureetum spinosae

5.     Schoenus nigricans – Vitex agnus-castus bitki grubu

Kıyı tuzcul topraklarda;

6.     Suaedo – Salicornietum patulae

7.     Cressetum creticae

8.     Plantagini – Parapholidetum incurvae

Bu bitki topluluklarından 1 ncisi Türkiye’ye özgü (endemik) bitki topluluğu olup ayrıca Kavak ile Truva (Çanakkale) ve Çoruk (Balıkesir) kıyı kumullarında da bulunmaktadır.

5 nci bitki grubu ile 7 nci bitki topluluğuna Türkiye’de sadece Çamoba kıyı kumulunda rastlanılması da bu kıyı kumulunun önemini artırmaktadır.
Çamoba kıyı kumulu bitki örtüsü araştırmamız sırasında 41 bitki türüne rastladık. 1987 yılında flora araştırması da yapma olanağı bulsa idik bu kumula ait çok daha fazla bitki türü tespit etmek mümkün olabilirdi.
Çamoba kıyı kumulu “Kuzey Ege Kumul ve Kum seven” ve “Kuzey Ege ve Kuzey Marmara Tuzcul” Büyük Yaşam Ortamlarına (Geosigmetum) girmektedir.  
Çamoba kıyı kumulunu, 1989 yılında yaptığımız yayında Kuzey Batı Anadolu kıyılarında “Korunmaya Layık” 5 alandan biri olarak verdik.
Çamoba kıyı kumulunda 1987 yılında yaptığımız incelemede, hayvan otlatmasının olduğu ve Kum çavdarlarının (Ammophila) taze sürgün vermesi ve böylece hayvanların otlayabilmesi amacıyla yakıldığını notlarımıza yazmışız.
Google Earth uydu görüntülerini incelediğimizde Çamoba kıyı kumulunda zamanımızda yazlık siteler, oteller, resmi kurumlarının tesisleri gibi yapılaşmaların hala olmadığı ve tarım alanlarının kıyı kumuluna çok fazla yaklaşmadığını hayret ederek gördük. Kısaca bu kıyı kumulu Türkiye’de bina ve tarla yapma amacıyla saldırıya uğramamış ender kumullarımızdan biridir.
Çevre ve Orman Bakanlığını, 1989 yılından beri yaptığımız ikazlar konusunda vurdumduymaz tutumunu bırakmaya ve bu kıyı kumulunu koruma statüsüne kavuşturmaya davet ediyorum. Bu bakanlığımız kıyı kumul yaşam ortamlarını hep bu şekilde kendi kaderleri ile baş başa bırakamaz. Bugün birçok kıyı kumulumuzun eski biyolojik zenginliklerini bilmekteyiz ve bu bilgilerin çoğu da yayınlanmış durumdadır. Gelecek nesiller bu biyolojik zenginliklerin korunması konusunda şimdiye kadar kayıtsız kalmış bu bakanlığımızı herhalde hayır ile yâd etmeyeceklerdir.