PAMUCAK KIYI KUMULU

Pamucak kumulu İzmir’in Selçuk ilçesinde K. Menderes nehrinin güneyinde 4380 m uzunluktadır.

K. Menderes nehrinin kuzeyinde uzanan “Pananos kumulları” için “Pananos plajı kentsel tasarım ve peyzaj yarışma projesi" düzenlenmiş ve sonrasında bu kumulun yapılaşmasının önünü açan yasal düzenlemeler yapılmıştı. Selçuk’ta panelde bir konuşma yapmış ve arazide çevrecilere Pananos kumulunun önemli yerleri ve değerlerini tanıttık.  

19 Mayıs 2008 ve 24 Mayıs 2008 tarihlerinde Haberanaliz gazetesinde Pananos kumulu hakkında iki yazı yazdım. Askeri araç testinin bu kumulda yapılması üzerine 1 Nisan 2009’da Haberanaliz’de bir yazı daha yazdım. Yerel çevre örgütlerinin de katkısıyla bu alana golf sahası ve turizm tesisleri yapımının önünü açan nazım imar planları 2014 yılında Danıştay’ca iptal edildi.

Pamucak kumuluna 14 Haziran 1975, 05 Nisan 1976, 08 Mayıs 1976, 29 Haziran 1976, 17 Nisan 1977, 21 Mayıs 1977 ve 21 Haziran 1977 tarihlerinde 7 arazi gezim oldu. Bu gezilerden sonra Pamucak sahilinde yapılaşmalar başladı. Pamucak’ta kıyı kumul, bataklık, kıyı tuzcul, akarsu, göl, frigana ve maki yaşam ortamları (ekosistem) bulunmakta. Kıyı kumul yaşam ortamını incelemek için 15 örneklik alan çalışması yaptığımız Pamucak kumulunda Ammophila arenaria subsp. arundinacea (kumul sazı) bitki topluluğunu tespit ettik. Bu örneklik alanlarda ve yakın çevrelerinde 55 bitki türü tespit ettik. Sadece Ammophila bitki topluluğu içinde 31 bitki türü tespit ettik. Bu çalışmalar esnasında 17 fotoğraf çekmişiz. Fotoğraf sayısı çok az olsa da 1975-1977 arasında tahribatın çok az olduğu döneme ait olmaları nedeniyle bu fotoğraflar çok değerli.

Sadece kumulda 55 türün bulunduğu Pamucak’ta Selçuk Belediyesince “Kum Zambakları Festivali” nin düzenlenmesi ve EKODOSD Derneğinin kum zambakları yok olmasın faaliyetlerini iyi niyetli ancak kumul yaşam ortamı özelliklerini bilmeyenlerin çabaları olarak görüyorum. Kum zambakları yok olmasın da 50’nin çok üzerindeki diğer kum bitkileri ve bitki toplulukları neden yok olsun sorusuna bu derneğin cevap vermesi gerekir. Pamucak kumulunda bugün araştırma yapılsa kaç bitki topluluğu ve kaç bitki türü bulunabilir sorusuna da cevap bulmak gerekir. Yapılan onca tesis ve kum temizleme faaliyetleri sonucu Pamucak kumulunun biyolojik zenginliği yok edilmiştir.

Bugün kendisini çok güçlü olarak tanımlayan Türkiye’nin çevreyi korumadan sorumlu 3 bakanlığına (Çevre ve Şehircilik, Orman ve Su ile Kültür ve Turizm Bakanlığı) teklifim şu olacak. 1970 yılları başındaki 110 büyük kumul ve yüzlerce plajın biyolojik zenginliklerinin yok olması için tahsisler gibi çeşitli yollara başvurarak her türlü aymazlığı yaptınız. Yaptığınızın ölçüsünü kendinizin görmesi ve anlaması için elinizdeki tüm araştırıcıları, ülkenin 193 üniversitesindeki tüm araştırıcıları ve bu da yetmezse dünyanın çeşitli ülkelerindeki istediğiniz kadar araştırıcıyı seferber edip Türkiye kumul ve plajlarının biyolojik zenginliği yeniden araştırın. Biyolojik zenginlik olarak kalanları tespit edip sonuçları kamuya ilan edin. Birkaç kumul dışında kumullarda ne bıraktığınızı ve görevinizi nasıl yaptığınızı kamuoyu görsün. Bahsettiğim birkaç kumul ise büyüklüğü, ana yollara ve büyük yerleşim yerlerine uzaklığı sayesinde çok tahrip edilse de hala biyolojik zenginliklerinin bir kısmını korumakta. Bu kadarlık biyolojik değerin kalmasında bu bakanlıkların en küçük bir katkısı olmamıştır.

Çevreyi korumadan sorumlu 3 bakanlıktan bu ülkenin bir bilim adamı olarak beklentim; şu kumulda bakanlıklarımız sayesinde şu bitki toplulukları ve şu bitki türleri varlıklarını hala sürdürmektedir diyebileceğiniz sonuçları kamuoyuna açıklamanız.