SALİHLERALTI KIYI KUMULU

Salihleraltı kıyı kumulu, İzmir, Dikili ilçesi, Salihler köyü sahilindedir. Aslında bu kumul, Dikili’den Altınova’ya kadar kesintisiz devam etmekte olan kumulun içinde yer alır. Kumul daha sonra Altınova’dan sonra Ayvalık’a kadar kesintili olarak devam eder. Bu kumulları oluşturan esas kaynak Madra çayının getirdiği toprak malzemesidir. Kabakum köyü yakınından ve İslamlar köyünden geçen küçük derelerin ise katkısı önemsizdir.

Google Earth 21 Temmuz 2002 ve 12 Eylül 2016 tarihlerine ait 2 uydu görüntüsü vermekte. İnceleme yaptığım yer kumulun Ziraatçılar ile Gülkent Sitesi arasındaki bölümü. Bu alanın 2016 uydu görüntülerine göre uzunluğu 1600 m ve kumulun genişliği 5-120 m arasında değişmekte.

4 Ağustos 1993 tarihinde kısa inceleme yaptığım alan mevsimin de geç olması nedeniyle bitki türlerinin ve bitki topluluklarının tamamını tespit etmek açısından eksikliklere neden oldu. Bu alanda 27 bitki türü tespit ettik. Bu bitkiler plaj kuşağı, hareketli kumullar ve sabit kumullar kuşağına ait bitkilerdi.

Bu kumulun bitki örtüsünü bitki sosyolojisi metotlarını kullanmadan sadece gözlemlerimize göre tespit ettik. Kumulda plaj kuşağında Salsolo - Euphorbietum, hareketli kumullar kuşağında Eryngio – Elymetum farcti ve sabit kumullar kuşağında Sarcopoterio - Centaureetum spinosi bitki toplulukları ile Eryngium maritimum grupmanı gözlemledik.

Salihler kumulunun gerisinde bazı alanlarda frigana denilen 50 cm boyu geçmeyen Akdeniz bodur çalı bitki örtüsünü de görmekteyiz.

1993 yılı gezimizde; kıyı kumulunda özellikle plaj olarak kullanmaya bağlı çiğneme, çöp atılması, tarlaların bazı alanlarda kumula 8 m. ye kadar yaklaşması, hayvan otlatması ve plaj temizliği adı altında doğal bitkilerin sökülmesini gördük. Mevcut sitelerdeki evlerin denize 40 m. ve kalıcı plaj tesislerinin denize 15 m. ye kadar yaklaşmış olanlarını tespit ettik.

Günümüzde Salihleraltı sahil kuşağında ikinci konutların sayısı o kadar artmıştır ki bu kuşakta yazın nüfus 100.000 çok üzerindedir. Buna bağlı olarak turizm için plajların doğal bitkilerinin temizlenmesi çok yaygınlaşmış ve insan sayısının artmasına bağlı çiğneme etkisi çok artmıştır. Bu kıyıda kuzeybatıdan güneydoğuya Gülkent (Platon Cafe ve plaj), Denizhan (Çocuk bahçesi, voleybol sahası ve plaj), Canyurt (Murat Beach Cafe ve plaj), Ziraatçılar (Beyaz Ev Cafe ve plaj) ve Simkur (Simkur Cafe ve plaj) siteleri bulunmakta. Ayrıca bu kumulun arkası Dikili’den Altınova’ya kadar Gökçeağıl Göleti Sulama sahasıdır.

Bu yazımızı yazmamızın nedeni 1993 yılındaki tespitlerimizi kamuoyu ile paylaşarak Salihleraltı kumulunda da neleri kaybettiğimizi vurgulamaktır. Eğer Türkiye’de bir gün kıyı yaşam ortamları ve bu ortam içinde kıyı kumullarının önemini anlayan yöneticiler gelip kıyı kumullarımızı koruya kalkarlarsa, koruyacak kumul bulmakta oldukça zorlanacak veya hiç bulamayacaklardır. Bunun en büyük sorumluları da çevreyi korumadan sorumlu Çevre ve Şehircilik, Orman ve Su ile Kültür ve Turizm Bakanlığının geçmiş yöneticileri olacaktır. Bu arada ülkedeki 193 üniversite ve yüzlerce çevre gönüllü kuruluşunun geçmiş yönetici ve bilim adamlarını da unutmamak gerekir.