Trump: ABD, Gazze'yi 'devralacak', Gazzeliler başka yere yerleşmeli

SİYASET

Gazze'nin on yıllardır bir "ölüm ve yıkım sembolü" olduğunu ve bugün "bir yıkım sahasına" benzediğini söyleyen Trump, Gazzelilerin şu an başka bir alternatifleri olmadığı için orada kaldığını öne sürdü:

"Gazze şeyi bugüne kadar işlemedi. Gazze konusunda diğerlerinden daha farklı düşünüyorum.

"İyi, yeni, güzel bir toprak parçası almalılar ve bazı kişiler de onun inşası, güzel ve yerleşilebilir olması için para vermeli.

"Başka bir yere ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Daha güzel bir yere insanları kalıcı olarak yerleştirebiliriz."

Batı Şeria'daki Filistin Yönetimi'nin BM Büyükelçisi Riyad Mansur ise bu açıklamalar hakkında "Filistinlileri 'güzel bir yere' göndermek isteyenler, onların evlerine dönmesine izin vermeniz yeter" dedi.

'Gerekirse Gazze'ye asker göndereceğiz'

Trump Gazze Şeridi'nin kontrolünü ABD'nin devralacağını ve patlamamış bombaları kaldırıp bölgeyi yeniden inşa edebileceğini de ekledi:

"ABD Gazze Şeridi'ni devralacak ve çalışacak. (Gazze'yi) sahipleneceğiz, patlamamış bombaları ve silahları imha edeceğiz, mekanı dümdüz edip enkazlardan kurtulacağız. Ekonomik kalkınma yaratıp sınırsız sayıda iş ve barınma imkanı sunacağız.

"(Eski düzene) Geri dönemeyiz. Geri dönersek 100 yıldır olan şey tekrar edecek."

Trump Gazze'ye asker gönderip göndermeyecekleri sorusuna ise "Ne gerekiyorsa onu yapacağız. Bu gerekiyorsa, bunu da yaparız" diye yanıt verdi:

"Orayı devralacağız, kalkındıracağız ve (Gazze) Orta Doğu'nun gurur duyacağı bir yer olacak."

Konuyu aylardır incelemekte olduğunu belirten Trump, "Uzun vadeli bir sahiplik öngörüyorum ve bu Orta Doğu'nun o kısmına, belki de tüm Orta Doğu'ya istikrar getirecek" dedi ve herkesin bu fikri çok sevdiğini söyledi.

Trump, Suudi Arabistan hükümetinin bir Filistin devleti yaratılması için bastırmadığını da öne sürdü ve Filistinlilerin altı farklı ülkeye yerleştirilebileceğini ekledi.

Basın toplantısından kısa bir süre sonra bir açıklama yayımlayan Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı ise uluslararası tanınırlığı olan bir Filistin Devleti kurulmadığı müddetçe İsrail ile ilişkilerinin normalleşmeyeceğini söyledi.

Bunun bir pazarlık konusu olamayacağını belirten bakanlık, kalıcı barış için "Filistinlilerin devlet kurmaya yönelik meşru hakkının" tanınması gerektiğini ekledi.

Gazze'ye geri dönmek isteyen olacağını sanmadığını söyleyen Trump, "Orası cehenneme döndü" dedi ve Gazze'ye geri dönüşlerinin tekrar şiddete yol açacağını savundu:

"Gazze, ölmelerinin garantisi olacaktır."

Gazze'den kaç kişinin başka bir yere yerleştirilmesi gerektiği sorusuna ise "tamamı" diye yanıt verdi.

Gazze'de yaklaşık 2 milyon kişi yaşıyor.

Bir Hamas yetkilisi ise bunun bir kaos yaratacağını söyledi.

Hamas yöneticisi Izzat al-Rishq "Gazze'deki halkımız 15 ay süren bombardımana rağmen yerinden edilme planlarını boşa çıkardı. Yurtlarından koparılma planlarını kabul etmeyeceklerdir" dedi.

'Orta Doğu'nun Riviera'sı olabilir'

Trump, Gazzelilerin Gazze Şeridi'ni terk etmek istememesi durumunda nasıl çıkarılacakları hakkında bir bilgi paylaşmadı.

İsrail-Filistin sorununun çözümünün tek devletli mi, çift devletli mi olması gerektiği sorusuna net bir cevap vermeyen Trump, ABD Gazze'yi yeniden inşa ettikten sonra orada kimin yaşayacağı sorusuna da "Orada yaşayanlar. Dünyanın insanları" diye yanıt verdi.

Muhabirin "Buna Filistinliler de dahil mi" sorusunu ise "Şirin olmak istemiyorum. Ukala olmak istemiyorum. Ama burası Orta Doğu'nun Riviera'sı olabilir" dedi.

Trump Gazze'yi ziyaret ihtimali sorulduğunda "İsrail'e aşığım. Oraya gideceğim ve Gazze'ye gideceğim ve Suudi Arabistan'a gideceğim ve Orta Doğu'nun dört bir yanındaki her yere gideceğim. Orta Doğu inanılmaz, çok canlı bir yer - müthiş insanların yaşadığı çok güzel yerlerden yalnızca biri. Her yere davet ediliyorum ama bazılarına gideceğim" dedi.

Trump basın toplantısını sonlandırırken Ürdün ve Mısır liderlerinin Filistinlilere toprak vereceğini öne sürdü.

Fakat bu iki ülkenin lideri de daha önce pek çok kere Filistinlileri kabul etmeyeceklerini açıklamıştı.

Netanyahu: İsrail'in Beyaz Saray'daki en büyük dostusunuz

Donald Trump'ı yeni döneminde ziyaret eden ilk yabancı lider olan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise konuşmasında Trump'ı "İsrail'in Beyaz Saray'da bugüne kadarki en büyük dostusunuz" diye övdü.

Trump'ın iki hafta içinde, İsrail'in de çıkarlarına olan icraatlarını sayan Netanyahu sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bunlar sadece iki haftada oldu, bir de dört yılda olacakları hayal edebilir misiniz?"

Netanyahu, Trump'ın Gazze için farklı bir gelecek hayal ettiğini ve bunun da "tarihin akışını değiştirebileceğini" söyledi.

"İsrail savaşı zaferle sonlandıracak" diyen Netanyahu, bunun ABD için de bir zafer olacağını belirtti.

Uluslararası Ceza Mahkemesi Kasım ayında Netanyahu hakkında yakalama kararı çıkarmıştı. Fakat ABD bu mahkemeyi tanıyan ülkeler arasında değil.

Analiz: Gazze için sarsıcı bir teklif

Paul Adams, BBC Diplomasi Muhabiri

Donald Trump Gazze'ye yönelik önerileriyle herkesi sarsmaya devam ediyor.

Bu, kendi standarlarında bile baş döndürücüydü.

ABD'nin "Gazze Şeridi'ni devralacağını", binaları yıkacağını, patlamamış mühimmatla ilgileneceğini, "sonsuz sayıda iş yaratacağını" ve "bölgenin insanları için" barınma imkanı sunacağını söyledi - fakat bu insanların kimler olduğu sorusunu yanıtsız bıraktı.

Daha önce de Gazze Şeridi'ndeki herkesin başka yerlere; Ürdün'e, Mısır'a ve başka yerlere yerleşmesi gerektiğini söylemişti.

Bu sefer Gazze'yi "Orta Doğu'nun Rivierası" yapacağını da ekledi.

ABD'nin sahip olduğu ve aralarında Filistinlilerin de bulunduğu "tüm dünyadan temsilcilerin" yaşayacağı Gazze vizyonu gerçekten tuhaf.

Bu baş döndürücü bir durum. Trump'ın, ABD'nin hangi uluslararası yetkiye dayanarak bunu yapacağını söylememesi de dikkat çekiciydi.

İsrail işgali altındaki Batı Şeria'da yaşayan Filistinliler, Trump'ın kendileri için planlarını merak edecektir.

Trump, Batı Şeria'nın bazı kısımlarının İsrail tarafından ilhak edilmesi konusunda henüz kararını vermediğini fakat "önümüzdeki dört hafta içinde" bir açıklama yapacağını söyledi.

Peki bu açıklamaları ne kadar ciddiye almak lazım? Söz konusu Trump olduğunda söylemesi zor.

Fakat ilk döneminde ABD'nin Orta Doğu politikasını baş aşağı etmişti. Şimdi de aynısını yapmaya hazırlanıyor gibi gözüküyor.

haber ve kaynak: bbc.türkçe

https://www.bbc.com/turkce/articles/cglyd0x3286o