haberanaliz
Prof.Dr.Turhan USLU

Prof.Dr.Turhan USLU

Mail: turhanuslu@gmail.com

KARGI KIYI KUMULU

Kargı kıyı kumulu; Muğla’nın Fethiye ilçesinde, Kargı Köyünün güneyinde ve Çiftlik Köyünün güney batısındadır. Kumulun batısında Akmaz dere ve doğusunda Sarısu deresi bulunmaktadır. Bu kumul, bu iki derenin denize getirdiği toprağın içindeki kumların denizden tekrar kıyıya atılması ile oluşmuştur.

Kargı kıyı kumulunda, Fransız Prof. Dr. Jean-Marie Géhu ve İspanyol Prof. Dr. Manuel Costa ile 30 Haziran 1988’de araştırma yaptık. Bu araştırmada kumulda 1 bitki topluluğu tespit ettik.

1.     Matthiolo bicornis – Silenetum kotschyi

Bu bitki topluluğu Dünyada sadece Türkiye’ye özgü bir bitki topluluğu. Bu topluluğu Türkiye’de ise, Kargı (Muğla), Kemer, Göynük, Çaltıcak ve Yeşilöz (Antalya) kıyı kumullarında tespit ettik. Kıyı kumulunun gerisinde ise;

Myrtus communis     (Mersin)
Erica manipuliflora     (Püren)
Verbascum sinuatum (Girintili sığırkuyruğu)

bitkilerini görmekteyiz. Kıyı kumulunun daha da gerisinde bataklık alan bulunmaktadır.

Araştırmamızdan sonra geçen 23 yılda kıyı kumulunun ne durumda olduğunu tespit için Google Earth uydu görüntülerine baktık. Kıyı kumulunun uzunluğu 1060 m ve en geniş yeri 115 m. Kumulun en batısında Kocaçalış plaj tesislerine ait 2 kapalı alan bulunmakta. Kumulun en doğusunda ise Karataş plaj tesislerine ait 2 büyük ve birkaç küçük kapalı alan bulunmaktadır. Bunlar Karataş Beach Restaurant’ın tesisleridir.

Kıyı kumulunun 27 m. ye kadar çıkabilen ilk kuşağı çakıllı plajdır. Daha sonra 94 m. ye kadar çıkabilen kumul kuşağı bulunmaktadır. Bu kuşağın arkasında 500 m. yi geçen bir bataklık saha var. Kumulun batısında plaj tesislerinin 250 m. gerisinde Günlükkent Sitesi bulunmaktadır. Bu site 320 üyenin olduğu bir site olup iskân izinlerini 2011’de almışlar ve arazilerinin bir kısmını buraya 3 otel yapımı için satmışlar.

Google Earth uydu görüntülerinde kıyı kumulunun doğu ucunun 400 m gerisinde Sarısu deresinin kenarında kum ocağına ait 4 büyük kum yığını bulunmakta. Google Earth, genelde 4-5 yıl öncesine ait uydu görüntüleri verdiğinden bu kum ocağı burada hala bulunmakta mı ve ocağın kumlarını nereden temin ettiği konusunda bilgiye ulaşamadık.

Kumul gerisindeki bataklık arazide toprak yollar yapılmış. Kıyı kumul içerisinde ise sürekli gidip gelme ile oluştuğu görülen birkaç yol bulunmakta. Bu kumul hakkında internette fazla bilgi ve fotoğraf bulamadığımız için kumulda yaz hazırlığı olarak kumul bitkilerinin makinelerle temizlenip temizlenmediği, kumuldaki bitki türleri çeşitliliğinin ne durumda olduğu konusunda bilgi edinemedik.

Kargı kumulunda memnun edici durum, kumulun, batı ve doğusundaki birkaç kapalı mekânın dışında bina bulunmaması. 1988 yılında tesis edilen Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesine giren bu kumul için aradan geçen 23 yıla rağmen Özel Çevre Koruma Kurumunun da bir araştırması, bir projesi ve faaliyetine rastlayamadık. Bunları yapamayan Özel Çevre Koruma Kurumu, kıyı kumulunun biyolojik değerlerinin yok olması için buradaki sitelere, otellere, plaj tesislerine vb. yapı izni vermekte. Özel Çevre Koruma Kurumu Göksu deltası (Mersin), Belek, Patara (Antalya) ve Dalyan (Muğla) özel çevre koruma bölgeleri içindeki kıyı kumullarını koruyamadığı gibi buradaki kumulda da kumulu koruma gayreti içinde olmamıştır.

Bu kumul Fethiye’deki Çalış ve Ölüdeniz’deki kıyı kumullarının yok edilmesinden sonra bize göre koruma altına alınması gereken bir kumuldur.